بررسی قاعده احسان در قواعد فقه

نویسندگان :

هادی رحمتی¹،
دانشگاه پیام نور مرکز مشهد¹
شماره صفحه : 32-22
DOI :
چکیده :

قاعده احسان، محسن، عفو و گذشت، حقوق

موضوع : فقه و حقوق
کلمات کلیدی : قاعده احسان یکی از قواعد کهن فقهی محسوب می شود که از دیرباز مورد بحث و عنایت فقها قرار گرفته و در کتب قواعد فقهیه در معنا و مفهوم این قاعده، حدود و ثغور آن، ادله ی حجیت آن و موارد تطبیق آن، به صورت جامع بحث شده است. در موارد تطبيق قاعده احسان در کلیه مقوله هایی که تعامل بین افراد جامعه قرار می گیرد. این قاعده قابلیت تطبیق دارد، چرا که در هر تعاملی بحث حق و تعدی از حق، تجاوز به حق دیگری و ضمان امکان طرح دارد و این کلام مطرح می شود که اگر تجاوز به حق دیگری به قصد احسان به او باشد، آیا موجب ضمان و تدارک هست یا خیر؟ قاعده ي احسان، قاعده ي فقهی است که به صورت جلب منفعت و دفع ضرر از سوي شخص محسن، در جهت خدمت به دیگران انجام می شود، اما همیشه نتیجه قصد محسنانه سودمند نمی باشد، چرا که گاهی در اثر این عمل خسارتی متوجه شخص محسن الیه می شود و متضرر می شود. در چنین حالتی شخص محسن داراي هیچ ضمانی نخواهد بود، چرا که شارع مقدس شخص محسن را عاري از ضمان دانسته است، این در حالی است که بنابر قاعده ي اتلاف بایستی این خسارت به نحوي جبران شود، از طرفی ضامن دانستن شخص محسن ناعادلانه به نظر می رسد و حتی موجب بی میلی افراد نسبت به انجام اعمال محسنانه می شود.
لینک ارجاع مقاله :
http://www.hijournal.ir/fa/downloadpaper.php?pid=13&rid=4&p=A

---

تعداد بازدید از مقاله : 347
تعداد دانلود فایل : 177